Có lẽ trong chúng ta cũng đều đã từng nghe cụm từ “Công dung ngôn hạnh” – thước đo chuẩn mực để đánh giá người phụ nữ thời kỳ phong kiến theo quan niệm Nho giáo. Tuy nhiên, cuộc sống hiện đại thay đổi từng ngày thì quan niệm này đã có sự thay đổi ít nhiều. Cùng chúng tôi tìm hiểu công dung ngôn hạnh là gì? Ý nghĩa và sự thay đổi của nó diễn ra như thế nào?…. trong bài viết dưới đây.
Contents
Công dung ngôn hạnh là gì?
Công Dung, Ngôn Hạnh là tiêu chuẩn được cả xã hội phong kiến đặt ra cho những người phụ nữ xưa. Đây là 4 chuẩn mực cơ bản nhất của người phụ nữ, là điều mà bất kỳ người phụ nữ nào cũng cần phải tuân theo để hoàn thiện bản thân. Vậy theo Nho giáo, công dung ngôn hạnh là gì?
- Công: Được hiểu là nữ công gia chánh, biết nội trợ, may vá thêu thùa và nuôi dạy con cái khỏe mạnh, chăm ngoan, giỏi giang.
- Dung: Trong cụm từ “dung nhan”, đề cập đến vẻ đẹp hình thức kết hợp với vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ. Đó là vẻ đẹp kín đáo, dịu dàng, thùy mị, nết na, có lòng khoan dung, độ lượng, đầy vị tha,….
- Ngôn: Chỉ lời ăn tiếng nói hằng ngày, đó là những lời nói nhẹ nhàng, nhỏ nhẹ, kín đáo, nhã nhặn, gọi dạ bảo vâng,… kèm theo đó là những cử chỉ phù hợp, cư xử đúng phép tắc, nói đúng chỗ, đúng lúc. Tất cả đều nhằm thể hiện sự đoan trang, thanh lịch, tinh tế của một người phụ nữ.
- Hạnh: Đây là đức tính cuối cùng trong “tứ đức” của người phụ nữ và được coi là đức tính quan trọng nhất. Hạnh ở đây để chỉ đạo đức, lòng chung thủy son sắt, lòng nhân hậu, giữ trọn nề nếp, quy tắc, gia phong,.… Đức hạnh này của người phụ nữ còn được thể hiện rõ ràng hơn trong các mối quan hệ với cha mẹ, vợ – chồng, con cái,….
Ý nghĩa của công dung ngôn hạnh trong xã hội xưa
Trong xã hội xưa, công dung ngôn hạnh được xem là một chuẩn mực đạo đức để mọi phụ nữ hướng tới, căn cứ vào đó để tự hoàn thiện bản thân; hướng tới mục tiêu trở thành một người phụ nữ vừa có vẻ đẹp bên ngoài lại vừa có phẩm chất cao quý bên trong.
Theo đó, một người phụ nữ “công dung ngôn hạnh” thời xưa không chỉ biết “đảm việc nhà” mà còn có thể “giỏi việc nước”. Là người phụ nữ đảm đang, biết quán xuyến mọi công việc trong gia đình và khi đất nước lâm nguy cũng vẫn sẵn sàng cần gươm, giáo, gậy gộc để chiến đấu tới cùng với quân thù.
Từ những dẫn chứng lịch sử, ta có thể thấy rằng phụ nữ Việt Nam bao đời nay vẫn luôn đóng góp sức mình vào nhiều chiến công hiển hách của dân tộc. Những người phụ nữ anh hùng phải nhắc tới 2 người phụ nữ đó chính là Hai Bà Trưng (Trưng Trắc và Trưng Nhị). Tiếp sau đó là các “nữ kiệt” khác như Bùi Thị Xuân, Nguyễn Thị Định, Nguyễn Thị Minh Khai,… Tất cả đều đã làm nên những mốc son chói lọi trong lịch sử xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Như vậy, khi nói đến công dung ngôn hạnh của người phụ nữ Việt xưa, khó có một ngòi bút nào có thể lột tả hết được. Tuy ở mỗi giai đoạn khác nhau thì nét đẹp của những người phụ nữ cũng sẽ được khắc họa riêng biệt, thế nhưng khi nhắc đến sự hy sinh thầm lặng thì thời nào cũng có. Đức tính tốt đẹp này như trở thành một phẩm chất truyền thống tốt đẹp của phụ nữ Việt Nam.
Công dung ngôn hạnh ở xã hội hiện đại như thế nào?
Chúng ta có thể thấy rằng ở mỗi giai đoạn lịch sử khác nhau sẽ có những tiêu chuẩn đặt ra để đánh giá một con người là không giống nhau. Vì vậy, công dung ngôn hạnh thời hiện đại đã có nhiều khác biệt so với thời xưa.
Ngày nay, quan niệm “tam tòng tứ đức” không còn quá khắt khe với phụ nữ như thời xưa. Nếu như những người phụ nữ thời phong kiến đều phải sống ngoan ngoãn theo kiểu “cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy” thì ngày nay lại khác. Phụ nữ hiện đại có quyền được lên tiếng và bày tỏ quan điểm, mong muốn của bản thân.
Phụ nữ ngày nay không chỉ giữ vai trò “giữ lửa” cho gia đình mà họ còn là những người nắm giữ nhiều vị trí quan trọng trong các lĩnh vực đời sống xã hội. Vì thế, thời nay công dung ngôn hạnh không còn giữ nguyên nghĩa gốc, thay vào đó tiêu chuẩn này đã được mở rộng và phát triển theo nhiều khía cạnh khác nhau.
Đối với chữ “Công” trong thời đại ngày nay, các công việc nội trợ trong gia đình người phụ nữ không còn phải vất vả như xưa vì đã có sự giúp đỡ của những thiết bị công nghệ hiện đại. Bên cạnh đó, đàn ông hiện đại cũng đã biết san sẻ công việc nhà với vợ nên công việc nhà của phụ nữ cũng nhẹ đi rất nhiều. Tuy vậy, việc chăm sóc con cái hay bếp núc trong gia đình hầu đa là người phụ nữ vẫn nắm vai trò chủ chốt.
“Dung” trong xã hội hiện đại cũng được đề cao và rất quan tâm. Trong thời đại mới, phụ nữ được khuyến khích nên quan tâm, chau chuốt đến vẻ bề ngoài của bản thân. Tuy nhiên, một số phụ nữ lại quá chú trọng đến việc chăm sóc ngoại hình mà quên mất rằng vẻ đẹp hình thức chưa phải là tất cả bởi nó chỉ thực sự hoàn hảo khi đi đôi với vẻ đẹp tâm hồn.
Còn về chữ “Ngôn” ngày nay cũng đã có sự thay đổi, có khác biệt nhất định, bởi phụ nữ thời hiện đại hoàn toàn có thể tự làm chủ cuộc sống và có tiếng nói trong xã hội, vị thế cũng được nâng lên. Một người phụ nữ tự tin, mạnh mẽ sẽ có cách thể hiện lời nói có phần dứt khoát, đanh thép. Trong một xã hội hiện đại, những người phụ nữ rụt rè, tự ti, nhút nhát sẽ không được đánh giá cao.
Riêng với chữ “Hạnh” thì dường như thời nào nó cũng giữ vai trò quan trọng. Dù là phụ nữ thời xưa hay hiện đại, chữ “Hạnh” vẫn được xem là một đức tính cao đẹp cần phải có.
Khi ở ngoài xã hội, người phụ nữ có thể là một người quyền cao chức trọng, tuy nhiên khi trở về nhà, về với gia đình thì họ vẫn là một người vợ hiền, dâu thảo, chăm sóc con cái. Bởi thế, sự hy sinh vì gia đình, vì chồng con dường như chưa bao giờ bị mất đi trong mỗi người phụ nữ Việt từ bao đời nay.
XEM THÊM:
Như vậy, bài viết trên đây mayruaxegiadinh.com.vn đã giới thiệu đến các bạn về ý nghĩa của công dung ngôn hạnh là gì cũng như sự thay đổi ý nghĩa về quan niệm này ở xã hội hiện đại. Có thể nói rằng sự kết hợp giữa phẩm chất của người phụ nữ truyền thống với nét tính cách của phụ nữ hiện đại sẽ tạo nên người phụ nữ tuyệt vời, hoàn hảo nhất. Cảm ơn bạn đã theo dõi, hy vọng những thông tin này sẽ hữu ích với bạn!
