“Triều cường” là một hiện tượng tự nhiên xuất hiện nhiều trong những năm gần đây và nó trở thành “nỗi ám ảnh” đặc biệt đối với người dân các tỉnh phía Nam. Vậy triều cường là gì? Triều kém là gì? Triều cường mạnh như thế nào? Hiện tượng triều cường xảy ra khi nào?…. Cùng mayruaxegiadinh.com.vn tìm hiểu chi tiết cho những câu hỏi này trong bài viết ngay sau đây nhé!
Contents
Tìm hiểu thủy triều là gì?
Chắc hẳn chúng ta đều biết hoặc từng nhìn thấy hiện tượng mực nước dâng lên và rút xuống theo chu kỳ của biển hay cửa sông và nó chính là thủy triều. Hiện tượng thủy triều xảy ra bởi sự thay đổi của lực hấp dẫn giữa Trái Đất với Mặt Trăng và Mặt Trời.
Sự thay đổi của lực hấp dẫn này hay còn gọi với tên khác là lực hút của Mặt Trăng và Mặt Trời lên một bề mặt của Trái Đất. Nghĩa là trong một khoảng thời gian nhất định trong ngày, trong tháng sẽ xảy ra hiện tượng nước dâng lên hoặc rút xuống thì được gọi chung là thủy triều.
Thủy triều có 4 chu kỳ gồm: Ngập triều, Triều cường, Triều rút và Triều thấp. Cụ thể mỗi chu kỳ như sau:
- Ngập triều: hay còn gọi là triều lưu hoặc nước lớn, là giai đoạn mà nước dâng lên nhanh trong vài giờ.
- Triều cường: chính là thời điểm mà nước dâng lên ở mức cao nhất.
- Triều rút: hay còn gọi là nước ròng, là thời điểm mực nước bắt đầu hạ thấp nhanh chỉ trong vòng vài giờ.
- Triều thấp: là lúc mực nước hạ xuống thấp nhất.
Bốn chu kỳ trên chỉ cho ta thấy rằng triều cường chính là một trong 4 chu kỳ của thủy triều. Vậy triều cường là gì và hiện tượng triều cường xảy ra khi nào? Cùng giải đáp chi tiết trong phần tiếp theo của bài viết nhé!
Định nghĩa triều cường là gì?
Như đã đề cập ở phần trên thì triều cường là 1 trong 4 giai đoạn của hiện tượng thủy triều (triều lưu – triều cường – triều rút – triều thấp). Triều cường xảy ra khi sự thay đổi lực hấp dẫn từ mặt trăng là chủ yếu và mặt trời ở một thời điểm nhất định khi Trái Đất đang quay khiến cho mực nước dâng lên đến điểm cao nhất của nó.
Dao động triều cường xảy ra vào ngày 30- 1 và 15-16 âm lịch hàng tháng, là thời điểm Mặt Trăng – Mặt Trời và Trái Đất nằm ở vị trí thẳng hàng với nhau.
Hiện tượng triều cường xảy ra khi nào?
Bởi khoảng cách giữa Trái Đất và Mặt Trời nên triều cường thường xuyên xảy ra vào một số ngày nhất định. Triều cường ở Việt Nam nói riêng là một hiện tượng nước ngập lên cao hơn bình thường một cách đột ngột khiến cho người dân Thành phố Hồ Chí Minh phải đau đầu và lo lắng.
Ngày 30 và 1 âm Lịch (trời tối), lúc này Mặt Trăng nằm ở vị trí giữa Mặt Trời và Trái Đất. Ngày 15 và 26 âm Lịch (đúng ngày trăng tròn), lúc này vị trí Mặt Trăng đối xứng với Mặt Trời qua Trái Đất. Và khi đó Mặt Trăng sẽ gần Trái Đất hơn. Lực hấp dẫn lên trục cảm ứng lúc này mạnh gây ra hiện tượng triều cường (nước lớn đầy ròng cạn).
Lực tác động này ảnh hưởng đến sự thay đổi của thủy triều theo các mùa trong năm: 1 năm có 4 mùa thì vào mùa đông triều cường mạnh nhất và triều cường kém khi bước vào mùa hè. Triều kém là gì? Nó thể hiện mực nước dâng lên thấp hơn so với bình thường. Nguyên nhân dẫn đến triều cường kém và mạnh được lý giải như sau:
- Vào mùa hè: Khi Mặt Trời đến thời điểm Hạ Chí (khoảng tháng 5 âm lịch) là lúc mà bán cầu Bắc Trái Đất sẽ gần với bán cầu Bắc của Mặt Trời hơn nên tạo ra hình thái:
- Nửa cầu Bắc: Cực âm của Mặt Trời sẽ nằm gần cực dương của Trái Đất hơn.
- Nửa cầu Nam: Cực dương của Mặt Trời nằm gần cực âm của Trái Đất hơn. Khi đó, hiện tượng triều cường lên cao là bởi hiện tượng của tự nhiên. Mặt Trăng cũng sẽ vận hành theo Trái Đất vì thế mà chịu nhiều ảnh hưởng mạnh mẽ của hiện tượng ấy.
- Mặt Trăng có điện cực cùng chiều với Mặt Trời: Ở phương Bắc cả 2 sẽ cùng cực âm về mùa hè thì gần nhau hơn và ngược lại, ở cực nam cùng dương nên sẽ xa hơn bình thường.
- Theo chuyên môn Vật lý, cùng cực thì đẩy nhau và khác cực thì hút nhau. Tuy nhiên, trên thực tế, lực đẩy ở hai cực khác nhau hoàn toàn, lực đẩy ở hai đầu dương so với 2 đầu âm luôn mạnh hơn.
- Có thể chứng minh điều này qua thực nghiệm sau: Sử dụng 2 thỏi nam châm, 1 thỏi để trên cái cân và thỏi còn lại thực hiện quay cùng cực rồi đưa lại gần thỏi ở cái cân. Tiếp đó, tiến hành kiểm tra 2 cực dương và 2 cực âm sẽ được kết quả thu được dựa theo lý thuyết vừa nói ở trên như sau: Cực dương có lực đẩy mạnh hơn và ngược lại.
- Khi bước vào thời điểm mùa hè thì đầu cực âm của Mặt Trời và đầu cực âm của Mặt Trăng sẽ tiến lại gần nhau, lúc này lực đẩy yếu hơn bình thường. Do đó, vào các ngày 30,1 và 15,16 âm lịch hằng năm thì Mặt Trăng ít gần Trái Đất hơn so với các mùa còn lại. Vì thế, vào các ngày này thủy triều yếu hơn cùng ngày so với các mùa khác.
Vào mùa Đông: Vào tháng 10 và 11 âm lịch là khi Mặt Trời đến thời điểm Đông chí thì vị trí các cực của Trái Đất và Mặt Trời thường ngược lại so với mùa hè. Khi đó, nửa cầu nam của Mặt Trời sẽ là cực dương và cực âm của Trái Đất ở nửa cầu bắc gần nhau hơn. Thời điểm này triều cường sẽ dâng cao hơn và đồng thời Mặt Trăng cũng chịu những ảnh hưởng mạnh mẽ của hiện tượng này.
- Điện cực cùng dương của Mặt Trời và Mặt Trăng gần nhau hơn vì thế mà lực đẩy sẽ mạnh hơn. Theo đó, các ngày 30,1 và 15,16 âm lịch thường Mặt Trăng gần Trái Đất nhất nên tạo ra triều cường lớn nhất so với cùng ngày vào các mùa khác.
- Ngược lại, vào các ngày 8,9 và 23,24 và đặc biệt nhất là tháng 11 âm lịch thì Mặt Trăng sẽ bị đẩy xa so với Trái Đất nhất nên thủy triều nhược nhất, nước ương.
Vào mùa xuân và mùa thu: Mặt Trời đến thời điểm xuân phân và thu phân: Mặt Trời, Mặt Trăng và Trái Đất vận hành tương đối thăng bằng nhau và theo đó thủy triều trung bình so với màu đông và mùa hè.
- Vào mùa xuân trời mưa ít, nước biển thấp và đầu nguồn các con sông thì không có hiện tượng nước đổ mạnh. Tuy nhiên vào mùa thu thì mưa nhiều hơn, nước biển đầy và đầu nguồn các con sông có nhiều nước đổ mạnh bởi thế mà triều cường vào mùa thu sẽ cao hơn so với mùa hơn.
Lời Kết
Triều cường là một thiên tai gây nhiều hậu quả nghiêm trọng đến đời sống của con người. Việc hiểu hiện tượng triều cường là gì, triều mạnh, triều kém là gì cũng như nguyên nhân xảy ra hiện tượng này giúp mỗi người dân nhận biết được mức độ và có cách phòng tránh, hạn chế những ảnh hưởng xấu của nó.
Hy vọng rằng những thông tin mà mayruaxegiadinh.com.vn vừa cung cấp về chủ đề triều cường là gì hữu ích tới bạn đọc. Đừng quên truy cập website để nhận thêm nhiều hơn các kiến thức bổ ích về cuộc sống bạn nhé!
