Tam sao thất bản là câu tục ngữ mà chúng ta có thể dễ dàng bắt gặp trong cuộc sống hàng ngày. Vậy tam sao thất bản là gì, qua bài viết sau đây mayruaxegiadinh.com.vn sẽ nêu định nghĩa cụ thể, để mọi người có cái nhìn bao quát, toàn diện hiểu rõ về ý nghĩa câu tục ngữ trên. Mời các bạn cùng đón đọc.
Tam sao thất bản là gì?
Tam sao thất bản là một câu thành ngữ thường dùng để nói về việc, trải qua một thời gian các thông tin được sao chép hoặc truyền đạt lại dễ bị sai lệch về nội dung. Nó không còn đúng với nguyên văn như bản gốc ban đầu nữa.
Việc truyền miệng là một cách vô tình hay cố ý có thể dẫn đến sự hiểu lầm, gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Các thông tin sẽ có sự biến tướng cả trong lẫn ngoài, thường gây ảnh hưởng tới sự đúng đắn của thông tin.
Có các con đường vận chuyển như thông tin: Văn bản giấy, truyền miệng,…Nguyên nhân dẫn đến sự tam sao thất bản là do; đã bị người truyền miệng cố tình thêm mắn hay do sự thiếu chuyên môn, thiếu chiều sâu kiến thức, sự bất đồng ngôn ngữ…
Hàm ý sâu xa của câu thành ngữ tam sao thất bản mà ông bà ta muốn nhắn nhủ là để phê phán tính chất truyền khẩu, phê phán tính thiếu cẩn thận…
Ngoài ra, Tam sao thất bản cũng là tên một gameshow giải trí trên truyền hình. Do đài truyền hình Việt Nam, Chi nhánh TVAd tại Tp Hồ Chí Minh phối hợp cùng công ty Truyền thông An thực hiện. Được phát sóng vào thứ Bảy hàng tuần trên VTV3 vào lúc 11 giờ trưa. Hiện nay chương trình đã ngừng phát sóng.
Ví dụ về tam sao thất bản: Có thể nhắc đến truyện Kiều của tác giả Nguyễn Du, do được sao chép đi chép lại nhiều lần để lưu truyền. Nên Truyện Kiều đã xuất hiện rất nhiều “dị bản”, một số bản có thể sai lệch đi một chút, một số đã khác xa so với nguyên tác bản gốc ban đầu.
Một số thành ngữ, tục ngữ có nghĩa tương đồng:
- Sai một ly đi một dặm
- Nói một đằng làm một nẻo
- Ông nói gà bà nói vịt
- Trăm nghe không bằng một thấy
- Bách văn bất như nhất kiến
Tam sao thất bản tiếng Anh là gì?
- Trong tiếng Anh, tam sao thất bản tiếng Anh được viết là ‘A tale never loses in the telling”.
- Trong tiếng Trung, tục ngữ này được viết là 三抄七版 – sān chāo qī bǎn.
- Còn trong tiếng Nhật được viết là 話に尾ひれが付く (hoặc 話ニ尾ヒレガ付ク).
Ý nghĩa tam sao thất bản
Cho đến hiện nay, vẫn có rất nhiều ý kiến tranh cãi trái chiều xung quanh “nghĩa đen” của câu thành ngữ tam sao thất bản này. Liệu rằng hiểu theo ý nghĩa nào mới là chuẩn xác nhất đây? Có 2 cách hiểu về câu thành ngữ này. Cụ thể:
- Theo cách hiểu thứ nhất: Tam sao thất bản là “3 lần sao chép sẽ dễ sinh ra 7 phiên bản khác nhau”.
- Theo cách hiểu thứ hai: Tam sao thất bản là “3 lần chép lại thì đã có thể làm mất hết cả gốc”.
Chúng ta phân tích như sau:
Chúng ta có thể tách riêng lẻ, để phân tích từng chữ cái theo lối chiết tự như sau: Tam là 3, Sao là Sao chép, Bản là Bản.
Còn chữ “Thất”, do vốn hóa đa dạng trong từ vựng Hán Việt. Cho nên, chữ “Thất” có nhiều cách hiểu khác nhau như sau:
- Thất: Số 7
- Thất: Mất (thất thoát)
— Nếu sử dụng chữ Thất nghĩa là số 7, thì điều này cũng rất hợp lý. Vì trong cấu trúc đặc trưng của các thành ngữ Hán Việt thường mang tính chất cân đối, đối ở đây là đối về số (số tự nhiên). Theo lối “văn biền ngẫu” thì trong việc “đối câu, đối ý, đối từ” thì chữ “Thất = 7” sẽ đối với “Tam = 3” là rất đúng, hợp với quy tắc.
Ngoài ra, bên cạnh đó trong Thành ngữ – Tục ngữ Việt Nam thì trong việc cân đối câu. Cũng đã có một số câu liên quan tới số 3 và 7, ví dụ như: Ba chìm bảy nổi, Vào ba ra bảy, Chữ trinh kia cũng có ba bảy đường, Ba hồn bảy vía, Bảy ba hai mốt, …
— Nếu sử dụng chữ Thất nghĩa là Mất (là thất thoát), thì điều này cũng không phải là quá vô lý. Bởi vì, khi một thông tin gốc được truyền đi từ người này sang cho người khác, từ dạng này sang dạng khác (truyền miệng, hay trên văn bản giấy…). Cũng rất dễ bị sai lệch về nội dung, không còn đúng với nguyên văn như bản gốc ban đầu của nó.
Rút ra, các bạn hiểu ý nghĩa tam sao thất bản theo cách nào trong hai cách trên, đều không thành vấn đề. Dù sao những phân tích trên cũng mang tính chất tương đối, vì chưa có bất kỳ tài liệu nào uy tín xác thực để chứng minh được đâu mới là ý nghĩa chuẩn xác nhất. Nhưng cho dù câu thành ngữ này có nhiều cách hiểu về nghĩa đen đi nữa, thì cũng không làm thay đổi được “nghĩa bóng” của nó.
Bài viết trên đây là những chia sẻ của mayruaxegiadinh.com.vn về câu tục ngữ tam sao thất bản. Hy vọng qua bài viết các bạn đã hiểu được tam sao thất bản là gì? Cùng với ý nghĩa tam sao thất bản, mong rằng những kiến thức trên sẽ giúp ích cho bạn trong cuộc sống và giao tiếp hàng ngày.
