Hệ thống trợ lái thủy lực ô tô đóng vai trò quan trọng trong điều hành hoạt động của ô tô. Tuy nhiên, khi hệ thống trợ lực lái hỏng thì xe sẽ rất khó để đánh lái. Vậy những sự cố thường xảy ra với hệ thống này là gì và nên khắc phục như thế nào. Bài viết sau đây, chúng tôi sẽ giúp người đọc giải quyết những vấn đề trên.
Contents
Trợ lực lái thủy lực ô tô là gì?
Trợ lực lái thủy lực là một trong những hệ thống trợ lái dùng áp suất dầu hỗ trợ việc đánh lái. Các bộ phận chính của hệ thống này gồm: bơm trợ lực, bình chứa dầu, van phân phối và piston gắn vào thanh răng. Bơm trợ lực nhận công suất từ động cơ qua một dây đai tạo ra áp suất dầu cần thiết (có thể thấy điều ày khi đánh lái, kim đồng hồ vòng tua máy sẽ nhích lên một chút).
Hệ thống trợ lực lái thủy lực trên ô tô
Khi đánh vô lăng, van phân phối đưa áp suất dầu qua đường cấp dầu cao áp vào piston để đẩy nhanh răng theo hướng xoay vô-lăng. Chênh lệch áp suất giữa hai đầu piston tạo ra lực đẩy, giảm tác động của người lái lên vô lăng.
Trợ lực lái thủy lực hoạt động như thế nào?
Nhằm nâng cao tính năng an toàn, các nhà sản xuất đã tăng diện tích và giảm áp suất của lốp xe để tăng khả năng bám đường của xe, nhất là khi xe chạy với tốc độ cao. Tuy nhiên, điều này cần nhiều lực đánh lái hơn do tăng diện tích tiếp xúc của lốp.
Nếu tăng tỷ số truyền thì sẽ giảm được lực đánh lái nhưng khi lái xe, người dùng phải quay vô lăng nhiều hơn. Do đó, mà hệ thống trợ lực lái thủy lực ra đời. Một dây đai uốn quanh co được dùng để chuyển công suất từ động cơ đến một bơm dầu thủy lực khi động cơ đang hoạt động.
Bơm này sẽ tạo áp lực và đẩy dầu đi, sau đó chuyển dầu này vào các ống của hệ thống trợ lực lái qua bánh răng hay thanh răng tùy theo thiết kế của xe.
Nếu hệ thống trợ lực lái bị hỏng sẽ rất khó để đánh lái xe. Vì vậy, nếu gặp trường hợp này người dùng không nên chạy tiếp. Khi hệ thống trợ lực lái gặp bất cứ vấn đề gì đều có thể là nguyên nhân làm người lái không thể kiểm soát được xe khi đi trên đường.
Các sự cố thường gặp ở hệ thống trợ lực lái ô tô
Thiếu dầu trợ lực
Nếu khi đánh lái thấy nặng thì rất có thể là do thiếu dầu trợ lực lái, trước khi mở nắp bình cần làm sạch xung quanh để bụi bẩn không lọt vào hệ thống.
Hệ thống trợ lực lái bơm trợ lực tới các bộ phận khác trong hệ thống lái như thanh răng, bánh răng,…nhờ sử dụng nhiên liệu dầu. Vì vậy, nếu không có dầu đồng nghĩa với việc hệ thống sẽ không thực hiện được chức năng của nó.
Dầu trợ lực thiếu do có thể bị rò rỉ trên đường ống
Để kiểm tra mức dầu trợ lực lái bằng cách quan sát trên bình chứa dầu và tháo nắp, xoay ngược chiều kim đồng hồ. Hầu hết, trong hệ thống trợ lực lái khác nhau đều có que thăm dầu được gắn cố định.
Nếu dầu dưới mức cho phép chứng tỏ hệ thống đang thiếu dầu. Nguyên nhân có thể do rò rỉ dầu trên đường ống. Thông thường, khu vực dầu rò rỉ sẽ bám nhiều bụi bẩn, đó có thể là một vết nứt hay đoạn ống gãy. Hay đôi khi chỉ cần khởi động máy, đánh lái nhiều lần bởi khi đó dầu áp suất cao dễ rỉ ra ngoài.
Kiểm tra các bộ phận như: bơm, các ống dầu tại thanh răng và bánh răng ăn khớp với thanh răng hay cụm trợ lực trên hệ thống trợ lực. Cần thay thế bộ phận này ngay nếu có hư hỏng.
Đổ thêm dầu trợ lực theo mức quy định của nhà sản xuất, sau đó khởi động lại động cơ (chú ý tránh xa khi động cơ hoạt động) và xoay vành tay lái hết góc lái trong một vài phút. Tắt máy và kiểm tra lại mực dầu, tốt nhất để hệ thống ngừng hoạt động trong một khoảng thời gian nhất định để không khí trong hệ thống kịp khuếch tán hết.
Hỏng dây đai
Trục của bơm trợ lực được dẫn từ một dây đai, nó được dùng để truyền công suất từ động cơ đến bơm trợ lực. Nếu dây đai này đang trong tình trạng bị lỏng hay hư hỏng thì hệ thống đề không hoạt động.
Tiến hành mở nắp ca-pô để kiểm tra bề mặt đai, khi có nhiều vết nứt trên thân đai cách nhau khoảng 3mm thì dây đai đó cần được thay thế.
Dây đai trên hệ thống bị hỏng
Đai trượt bên pu-ly, động cơ vẫn họat động nhưng bơm quay với tốc độ yếu, áp suất chênh lệch và không được duy trì cũng gây ra hiện tượng đánh lái nặng. Hiện tượng này thường kèm theo tiếng rít vì đai trượt khi đánh lái, bề mặt tiếp xúc của đai với pu-ly nhẵn và bóng. Cách khắc phục đơn giản đó là căng dây đai.
Hỏng van phân phối dầu
Có thể kiểm tra van phân phối dầu bằng cách đánh lái hết trái sang phải. khi thực hiện cách kiểm tra này cần đặt áp suất lốp theo đúng khuyến cáo của nhà sản xuất. Nếu van này làm việc bình thường thì người lái có thể nghe được tiếng động nhẹ khi bánh lệch hoàn toàn về một phía.
Kiểm tra bộ phận van dầu
Ngược lại, nếu không nghe được thì chứng tỏ van dầu đã bị kẹt hoặc gặp phải một số vấn đề khác. Không nên giữ vô lăng ở trạng thái hết lái trong thời gian dài bởi áp lực dầu cao có thể phá hỏng hệ thống. Muốn khắc phục tình trạng này một cách nhanh nhất là nên đem xe tới các trung tâm sửa chữa lớn.
Các liên kết của hệ thống dẫn động lái và treo nếu bị bụi bẩn bám nhiều cũng gây ảnh hưởng tới sự làm việc của trợ lực lái. Do đó, cần khắc phục tình trạng này kịp thời để hệ thống làm việc ổn định.
Bơm trợ lực hỏng
Hệ thống trợ lực lái chịu sự chi phối của một bơm thủy lực để cung cấp áp lực dầu cần thiết tới cho hệ thống.
Do đó, nếu hệ thống này bị hư hỏng bên trong sẽ không cung cấp đủ áp lực cần thiết cho hệ thống làm việc. Vì vậy, lúc này cần thay thế bơm trợ lực và bổ sung dầu trợ lực.
Trên đây là những lỗi thường gặp ở hệ thống trợ lực lái thủy lực trên ô tô. Hy vọng, với những thông tin trên sẽ giúp mọi người có biện pháp phòng tránh nguy cơ những trường hợp trên xảy ra đối với xe của mình.
