Ăn xổi ở thì là một thành ngữ tiếng Việt đã quá quen thuộc, tuy nhiên vẫn còn nhiều người chưa biết ý nghĩa thực sự của nó. Để hiểu rõ hơn về câu Ăn xổi ở thì nghĩa là gì, mời các bạn cùng mayruaxegiadinh.com.vn đến với phần nội dung sau đây.
Contents
Ăn xổi ở thì có nghĩa là gì?
Trong truyện Kiều, tác giả Nguyễn Du cũng từng đặt câu với thành ngữ “Ăn xổi ở thì” như sau:
“Phải điều ăn xổi ở thì,
Tiết trăm năm nỡ bỏ đi một ngày.”
Để hiểu rõ nghĩa của Ăn xổi ở thì là gì, chúng ta hãy cùng phân tích từng bộ phận từ cấu thành nên câu thành ngữ:
- Từ “xổi” không hẳn lúc nào cũng mang nghĩa tiêu cực về sự tạm bợ. Thời ngày xưa, những nông dân nghèo vẫn thường hay làm những món xổi như: cà muối xổi, dưa muối xổi,… các món ăn này rất lạ miệng và ngon. Khi có công việc gấp cần giải quyết nhanh thì các món ăn này chính là “cứu tinh” cho các bữa ăn tạm bợ. Hay từ “vay xổi” có nghĩa là mượn tạm và sẽ trả lại sau một thời gian ngắn.
- Còn “ở thì” là ở trong một khoảng thời gian nhất định xét theo tổng thể thời gian chung. Trong đó, “thì” (thời) trong tiếng Việt còn được sử dụng để chỉ một mốc thời gian đặc biệt nào đó của sự phát triển, ví dụ như: làm đúng lúc đúng thì, để quá lứa lỡ thì, mưa nắng phải thì hay đang thì con gái,….
Nói như vậy, “thì” chỉ một khoảng thời gian có giới hạn trong chu trình phát triển chung. Mà bất kỳ một sự vật hay hiện tượng nào muốn phát triển hoàn hảo, trọn vẹn cũng đều phải tuân thủ một quy trình bắt buộc có tuần tự trước sau.
Như vậy, câu thành ngữ “Ăn xổi ở thì” nếu hiểu theo nghĩa đen thì là ăn ngay, không qua chế biến cầu kỳ. Còn hiểu theo nghĩa bóng thì nó dùng để lên án lối sống hời hợt, thờ ơ của một số người chỉ nghĩ đến cái lợi trước mắt mà không suy tính chuyện lâu dài.
Tìm hiểu thói ăn xổi ở thì của con người
Thực ra, trong bản tính con người ai cũng đều muốn giàu sang, thành đạt, giỏi giang và được nhiều người mến mộ. Đây là một nhu cầu, khát vọng hết sức chính đáng. Xong, những kiểu cách “giàu xổi”, “học xổi”, “uy tín xổi”, “quyền lực xổi”,….thì lại là lợi bất cập hại, phản tác dụng, phản văn hóa.
“Quyền lực xổi” là một thứ quyền lực không chính đáng, có thể nhất thời làm hại đến người sở hữu nó nhưng cũng dễ biến người trong cuộc thành kẻ “hữu quyền vô danh”. Từ là người có quyền nhưng không nhận được sự nể trọng của người khác, thậm chí là coi khinh.
“Giàu xổi” là một trong những hiện tượng mà chúng ta thấy rất nhiều trong cuộc sống hiện nay. Giàu xổi có nghĩa là giàu lên không phải bởi lao động hay trí tuệ của bản thân mà giàu lên vì lợi dụng lòng tin của người khác để gian lận, buôn bán mặt hàng kém chất lượng để kinh doanh trục lợi,….
Có rất nhiều người không muốn đi lên bằng thực lực, bằng con đường chân chính mà chỉ muốn đi bằng đường tắt, thế nhưng đúng với từ xổi thì họ cũng chẳng thể làm ăn được lâu dài.
Hiện trạng “học xổi” cũng diễn ra ở rất nhiều người, cũng chỉ vì học để lấy điểm, học chỉ để kiểm tra nên nhiều em đã chọn cách học vẹt nên khối kiến thức ấy cũng chỉ là tạm bợ không thể áp dụng được vào cuộc sống thực tế. Khi đó lại bắt đầu đổ lỗi cho tại bài vở khô khan, kiến thức không chuẩn xác nên không thể áp dụng.
Nếu muốn thành công thì đừng cố gắng hời hợt
Sự cố gắng cần được lặp đi lặp lại mỗi ngày và nếu chỉ xem nó như một sự lựa chọn thì bạn rất khó để thành công. Nhiều bạn trẻ ngày nay thường tìm kiếm động lực nhất thời để cố gắng, sau đó vẽ ra một kế hoạch hoàn hảo nhưng chỉ bắt đầu làm khi hứng lên còn ngày nào chán thì nghỉ để xả hơi. Cố gắng thì chẳng được bao nhiêu nhưng luôn than vãn rằng công việc quá áp lực, mệt mỏi.
Việc đặt mục tiêu một cách hời hợt cũng dẫn đến tình trạng làm việc mơ hồ, không xác định được phương hướng cho bản thân. Khi bạn không cân đo đong đếm mục tiêu đó cần bao nhiêu thời gian thì rất khó để bạn đi đúng hướng. Ví dụ: “học để lấy điểm cao”, câu nói này chỉ rằng việc học chỉ để lấy điểm số chứ không đặt ra bất cứ một mục tiêu nào sau khi có được điểm cao ấy. Khi một mục tiêu không rõ ràng sẽ khiến chúng ta nhanh chán, dễ dàng bỏ cuộc.
“Thứ đáng sợ nhất ở các bạn trẻ đó là sự hời hợt, làm gì cũng không thực sự đam mê, không tập trung toàn bộ sức lực. Hãy bỏ 100% trí tuệ, công sức vào bất kỳ một việc nào đó mình làm, dù là học đại học, chơi bóng hay là yêu đương. Bởi vì trải nghiệm mà bạn có được khi theo đuổi đam mê chính là nền tảng của sự xuất sắc” – Trần Trọng Kiên, CEO của Thiên Minh Group.
Nhiều bạn trẻ vẫn còn suy nghĩ rằng thành công đến rất dễ dàng vậy nên khi cố gắng cũng không bắt buộc phải phát huy hết năng lực của mình. Cố gắng được bao nhiêu thì hay bấy nhiêu mà không hề quan tâm tới hiệu quả, sự tiến triển của công việc ra sao. Sự cố gắng hời hợt này là yếu tố khiến nhiều bạn trẻ mất đi định hướng, dễ rơi vào trạng thái chán nản.
Nếu muốn thành công bạn bắt buộc phải chịu khổ bởi sẽ chẳng có một thành công nào là đến bất ngờ cả. Tất cả đều cần sự cố gắng mỗi ngày, cố gắng không ngừng nghỉ. Làm việc ngẫu hứng, tạm thời sẽ không mang đến cho bạn một kết quả tốt hoặc có chăng chỉ là một “thành tích xổi”.
Do đó, ngay từ bây giờ hãy xây dựng cho bản thân một chế độ làm việc khoa học, tránh làm theo tùy hứng. Khi bạn xác định rõ mục tiêu cũng như công việc cần làm thì bạn sẽ cảm thấy mọi việc được thuận lợi hơn thay vì ngày nào cũng phải nỗ lực trong sự mơ hồ, chán nản bởi không biết được việc mình đang làm có ý nghĩa gì.
Xem thêm: Tậu trâu cưới vợ làm nhà nên Tránh và Làm thời điểm nào
Lời Kết
Trên đây là những phân tích Ăn xổi ở thì là gì hy vọng đã giúp bạn hiểu được ý nghĩa và bài học được rút ra từ câu thành ngữ này. Câu thành ngữ như dạy cho chúng ta bài học khi làm bất cứ một việc gì cũng nên làm đến nơi đến chốn, tạm bợ chỉ được trong một thời gian ngắn vậy nên hãy học cách trưởng thành và làm cũng cần phải nghiêm túc.
