Với những dân chuyên đọc ngôn tình thì chắc hẳn không còn xa lạ gì với tập tục Minh hôn. Vậy minh hôn là gì, nguồn gốc và ý nghĩa của tập tục này như thế nào? Hãy đọc bài viết sau đây để tìm hiểu thêm chi tiết về tập tục này.
Contents
Tìm hiểu tục lệ minh hôn là gì?
Minh hôn hay còn gọi Âm hôn là đám cưới ma – một tập tục phổ biến từ thời phong kiến Trung Quốc. Hiểu đơn giản, theo tập tục này thì đám cưới được tổ chức cho một người sống và một người mất hoặc cho cả 2 người đã mất. Người Trung Quốc tổ chức minh hôn với mục đích chính là mong muốn người chết được hạnh phúc và người sống luôn bình an.
Vậy tục lệ minh hôn liệu có ở Việt Nam không? Câu trả lời là không bởi tục lệ này chỉ xuất hiện ở các vùng quê xa xôi, hẻo lánh ở Trung Quốc.
Nguồn gốc của hủ tục minh hôn ở Trung Quốc
Theo ghi chép trong sách “Tam Quốc Chí – Ngụy Chí – Bỉnh Nguyên Chí”, năm Kiến An thứ 13, Tào Xung – con trai được Tào Tháo yêu thương nhất bị bệnh mà chết, Tào Tháo đau khổ vô cùng và luôn nghĩ đến việc chưa cưới được vợ cho con khi còn sống.
Đúng lúc, con gái Tư Không Bỉnh Nguyên cũng mới chết yểu cách đó không lâu, vì lẽ này Tào Tháo bèn đề nghị 2 nhà làm thông gia. Điều này có nghĩa cho 2 trẻ hợp táng, kết nghĩa vợ chồng dưới âm phủ. Nhưng Bỉnh Nguyên lại từ chối lời đề nghị này.
Một thời gian sau, nghe nói nhà họ Chân cũng có con gái chết yểu, Tào Tháo đến xin và 2 bên đã chọn ngày lành tháng tốt để tổ chức đám cưới như thật, sau đó mới làm đám tang và chôn tiểu thư họ Chân cùng một chỗ với Tào Xung.
Kể từ đó, hủ tục này bắt đầu được nhiều người áp dụng và phát triển mạnh nhất vào thời nhà Tống. Theo ghi chép trong “Tạc Mộng Lục”, những nam thanh nữ tú chưa kết hôn không may chết sớm thì cha mẹ buộc phải tổ chức âm hôn cho họ. Tuy nhiên, cho đến năm 1949 thì phong tục này đã chính thức bị cấm. Hiện nay, âm hôn hay minh hôn chỉ còn tồn tại ở một số vùng nông thôn hẻo lánh của Trung Quốc.
Mục đích của việc tổ chức minh hôn là gì?
Đối với con trai
Nếu người sống khi chết vẫn còn độc thân thì khi sang thế giới bên kia họ cũng vẫn cô đơn. Vì vậy, theo quan niệm họ sẽ “bắt” một thành viên trong gia đình mình cùng sang cõi âm để bầu bạn. Nhất là những thanh niên trẻ đã có hôn ước nhưng không may đột ngột qua đời thì người nhà cần phải tổ chức “đám cưới ma”, nếu không linh hồn của họ sẽ quấy nhiễu khiến gia đình gặp nhiều xui xẻo.
Ngoài ra. một số gia đình lại cưới vợ cho con trai đã chết bởi lý do thừa kế tài sản. Khi người chết có vợ trên danh nghĩa thì gia đình mới có thể tìm một người cháu trai trong dòng họ nhận làm con nuôi của người con trai đã chết đó để thừa kế tài sản và chịu trách nhiệm hương khói cho tổ tiên.
Một lý do khác được đưa ra để hợp thức hóa cho tình trạng minh hôn chính là do người xưa thường tin vào phong thủy mồ mả. Họ cho rằng những ngôi mộ cô độc thường sẽ gây ảnh hưởng tới sự hưng thịnh của hậu duệ sau này. Do đó, “minh hôn” là cách để hóa giải những vận hạn, điềm xui cho hậu thế.
Đối với con gái
Người Trung Quốc rất quan trọng việc thờ cúng tổ tiên và họ cũng quan niệm rằng “con gái không phải con mình”. Vì vậy, khi con gái chết đi mà chưa lấy được chồng thì sẽ không có người thờ phụng khiến bố mẹ xót thương nên thường tìm một mối duyên âm lẻ bóng khác để kết đôi. Từ đó việc thờ phụng, nhang khói của con họ sẽ được bên chồng chăm lo.
Còn đối với những gia đình có điều kiện, giàu có, nếu không tìm được duyên âm phù hợp (tức là không tìm được chàng trai nào cùng độ tuổi hoặc còn lẻ bóng vừa qua đời) thì họ sẽ tìm cách “mua rể” sống. Đây là những thanh niên chưa lập gia đình có gia cảnh bần cùng, đến kết duyên âm cùng con gái họ và sau đó đem bài vị của cô gái về nhà để hương hỏa.
Cũng có trường hợp ngược lại, những cô gái còn sống kết duyên âm cùng người đàn ông đã khuất. Trường hợp này thường sẽ rơi vào những cô gái quá lứa lỡ thì, những cô gái đã đến tuổi lập gia đình nhưng không ai cưới sẽ khiến bố mẹ phải xấu hổ. Do đó, cô gái đó có thể sẽ phải chấp nhận kết hôn với một người con trai đã chết rồi dọn đến ở nhà người chồng quá cố, thực hiện nhiệm vụ chăm sóc gia đình nhà chồng giống như con dâu thực sự.
Minh hôn diễn ra như thế nào?
Đầu tiên, cha mẹ buộc phải nhờ đến “quỷ mai mối” đi dạm hỏi cưới xin, sau đó tiến hành xem quẻ. Nếu quẻ đồng ý cho cưới xin thì hồn ma của đôi nam nữ sẽ được may áo cưới và cử hành hôn lễ rồi chôn cất cùng nhau trong cùng một mộ.
Các nghi thức tổ chức minh hôn tương tự như một đám cưới bình thường. Có nghĩa nhà trai cũng cần phải tặng lễ vật cho nhà gái, mọi đồ ăn thức uống đều là thật, duy chỉ có quần áo và đồ trang sức là đồ vàng mã được đốt sau lễ minh hôn để cô dâu hưởng dưới suối vàng. Trong khi đốt vàng mã, nhà trai sẽ đứng quây xung quanh và đánh trống, thổi kèn mừng vui.
Trong nghi thức minh hôn, nếu cả chú rể và cô dâu đều đã qua đời thì họ sẽ được đại diện bằng hình nhân và đặt trên bàn thờ. Trong thời gian làm lễ, những hình nhân đại diện cho cô dâu chú rể này sẽ được đối xử và trò chuyện như với người còn sống. Sau này, 2 bên gia đình sẽ chọn ngày lành tháng tốt để tiến hành bốc mộ, cô gái sẽ được chôn nằm bên cạnh chàng trai mà mình được gả.
Trong trường hợp chú rể còn sống kết hôn với một cô dâu “ma” hoặc ngược lại, thay vì để 2 hình nhân người ta sẽ chỉ để một bức ảnh cô dâu/chú rể. Sau nghi lễ minh hôn, 2 bên gia đình thông gia với “cô dâu, chú rể” sẽ trở nên gắn bó, thân thiết hơn, nhất là trong các dịp lễ Tết, hội hè.
Hủ tục minh hôn và những hệ lụy
Minh hôn bị coi là phạm pháp và bị chính quyền Trung Quốc cấm nhưng tại nhiều vùng nông thôn các tỉnh Thiểm Tây, Sơn Tây, Hồ Nam. Hồ Bắc và Quảng Đông thì hủ tục này vẫn còn tồn tại, gây nên nhiều hệ lụy nghiêm trọng.
Bài viết tham khảo: Mùng 1, 2 tết làm vỡ bát, chén có sao không? Cách hóa giải
“Bà mối ma” chính là một nghề được “đẻ ra” từ hủ tục minh hôn. Có cầu ắt sẽ có cung, khi những gia đình có người qua đời mong muốn tìm được gia đình khác cũng có hoàn cảnh tương tự để làm âm hôn thì những bà mai này xuất hiện để giúp tìm kiếm đối tượng.
Nhiều gia đình giàu có vẫn sẵn sàng bỏ ra một số tiền lớn để mua cô dâu ma cho con trai đã khuất của mình, có thể lên đến gần 30 nghìn USD (hơn 700 triệu VNĐ). Do đó, đã có không ít kẻ lợi dụng nhu cầu này mà săn xác, đào trộm mồ mả của những nhà khác để thực hiện việc kinh doanh chợ đen nhằm trục lợi.
Lời Kết
Nhìn chung, minh hôn là một hủ tục quá đáng sợ và hy vọng hủ tục này sẽ được xóa bỏ vĩnh viễn để những người dân không còn sống trong lo sợ nữa. Đây là một hủ tục không chỉ gây ảnh hưởng xấu đến tâm lý, gây lãng phí không cần thiết mà còn gây ra nhiều tệ nạn, ảnh hưởng xấu đến hình tượng của đất nước này.
Mong rằng những thông tin trên đây hữu ích với những ai đang muốn tìm hiểu về Minh hôn là gì. Cảm ơn bạn đã theo dõi, truy cập mayruaxegiadinh.com.vn để cập nhật tin tức bổ ích mỗi ngày bạn nhé!
